ഉത്തരാഖണ്ഡ് രുദ്രപ്രയാഗില്‍ ത്രിയുഗിനാരായണ്‍ എന്ന ഗ്രാമത്തില്‍ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ത്രിയുഗിനാരായണ്‍ ക്ഷേത്രം ഹൈന്ദവ വിശ്വാസത്തിലെ പല സംഭവങ്ങള്‍ക്കും സാക്ഷിയായ ഈ ക്ഷേത്രത്തില്‍ പ്രധാന പ്രതിഷ്ഠ മഹാവിഷ്ണു ആണ്. പ്രകൃതിഭംഗിയാല്‍ അനുഗ്രഹീതമായ ഗര്‍വാള്‍ റീജിയണില്‍ സമുദ്രനിരപ്പില്‍ നിന്നും 1980 മീറ്റര്‍ ഉയരത്തിലാണ് ക്ഷേത്രം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. കാഴ്ചയിലും നിര്‍മ്മിതിയിലും ബദ്രിനാഥ് ക്ഷേത്രവും കേദര്‍നാഥ് ക്ഷേത്രവും ത്രിയുഗിനാരായണ്‍ ക്ഷേത്രവും തമ്മില്‍ അസാധാരണമായ സാദൃശ്യം കാണാം. പ്രതിഷ്ഠകളുടെ കാര്യത്തില്‍ കേദാര്‍നാഥുമായാണ് കൂടുതല്‍ ബന്ധം തോന്നിക്കുന്നത്. രണ്ട‌ടി ഉയരമുള്ള മഹാവിഷ്ണുവിന്റെ പ്രതിഷ്ഠയ്ക്ക് സമീപം മഹാവിഷ്ണുവിന്റെ പത്നിയായ ലക്ഷ്മി ദേവിയുടെയും സരസ്വതി ദേവിയുടെയും രൂപങ്ങളും കാണാം. 1200 ഓളം പഴക്കമുള്ല വിഗ്രഹമാണിവിടുത്തേത്. ശങ്കരാചാര്യരാണ് ഇവിടെ പ്രതിഷ്ഠ ന‌ടത്തിയതെന്നും വിശ്വാസമുണ്ട്.
വിശ്വാസങ്ങള്‍ അനുസരിച്ച് ശിവന്‍റെയും പാര്‍വ്വതിയുടെയും വിവാഹം നടന്നത് ഇവിടെ ഈ ത്രിയുഗിനാരായണ്‍ സ്ഥലത്തു വെച്ചാണത്രെ. ത്രിയുഗി നാരായണന്‍ എന്നറിയപ്പെടുന്ന വിഷ്ണുവിന് മുന്നില്‍വെച്ച് വിവാഹം നടത്തിയതിന്‍റെ ഓര്‍മ്മയ്ക്കായാണ് ഈ ക്ഷേത്രത്തിന് വിഷ്ണുവിന്റെ പേര് നല്കിയതെന്നും ക്ഷേത്രം ഇവിടെ സ്ഥാപിച്ചതെന്നും വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു.
ശിവ-പാര്‍വ്വതി വിവാഹം മുന്‍കൈയെടുത്തു നടത്തിയത് വിഷ്മുവാണ്. ദേവവിവാഹത്തിനു വേണ്ട സജ്ജീകരണങ്ങളെല്ലാം അദ്ദഹം തന്നെയാണത്രെ ഒരുക്കി പാര്‍വ്വതി ദേവിയുടെ സഹോദര സ്ഥാനത്തു നിന്നത് എന്നും ഇവി‌െ വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. വിവാഹത്തില്‍ പുരോഹിതനായിരുന്നത് ബ്രഹ്മാവ് ആണ്.
