കംബോഡിയ:162 ഏക്കറിൽ പരന്നു കിടക്കുന്ന ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ ഹിന്ദു ക്ഷേത്രവും, ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വിസ്താരമേറിയ ആരാധനാലയം കൂടിയായ കംബോഡിയയിലെ അങ്കോർ വാട്ട് ക്ഷേത്രം ഇന്ത്യ പുനഃസ്ഥാപിക്കുന്നു.അങ്കോർ വാട്ട് ക്ഷേത്ര സമുച്ചയം ഇന്ത്യ പുനഃസ്ഥാപിക്കുന്നത് നമ്മുടെ നാഗരികത ഇന്ത്യയിൽ മാത്രം ഒതുങ്ങുന്നില്ല, മറിച്ച് രാജ്യങ്ങളിൽ വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്നതിനാലാണ് എന്ന് വിദേശകാര്യ മന്ത്രി എസ് ജയശങ്കർ ഞായറാഴ്ച പറഞ്ഞു.
ഇവിടെ നടക്കുന്ന ‘സമൂഹത്തിലും രാഷ്ട്രനിർമ്മാണത്തിലും ക്ഷേത്രങ്ങളുടെ സംഭാവന’ എന്ന വിഷയത്തിൽ നടന്ന കാശി തമിഴ് സംഗമത്തെ അഭിസംബോധന ചെയ്തുകൊണ്ട് ജയശങ്കർ പറഞ്ഞു, “ഇന്ത്യയിൽ മാത്രമല്ല, ഇന്ത്യൻ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിൽ മാത്രമല്ല, അതിനപ്പുറമുള്ള നിരവധി പ്രദേശങ്ങളിലും ക്ഷേത്രങ്ങളുണ്ട്.” “ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ ക്ഷേത്രമായ അങ്കോർ വാട്ട് ക്ഷേത്ര സമുച്ചയം കാണാൻ ഞാൻ ഉപരാഷ്ട്രപതിക്കൊപ്പം പോയിരുന്നു. ഇന്ന് ഞങ്ങൾ അങ്കോർ വാട്ടിലെ ക്ഷേത്രങ്ങൾ പുനഃസ്ഥാപിക്കുകയും പുനരുദ്ധരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഇന്ത്യയുടെ നാഗരികത ഇന്ത്യക്ക് അപ്പുറത്തേക്ക് പോയതിനാൽ ഞങ്ങൾ പുറത്ത് നൽകുന്ന സംഭാവനകളാണിവ, ”അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു.
“അതിനാൽ, ഇന്ന് നമ്മൾ ഇന്ത്യൻ നാഗരികത പുനഃസ്ഥാപിക്കുകയും പുനർനിർമ്മിക്കുകയും പുനരുജ്ജീവിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുമ്പോൾ, നമ്മുടെ ചുമതല ഇന്ത്യയിൽ മാത്രമല്ല. നമ്മുടെ ചുമതല ലോകമെമ്പാടുമുള്ളതാണ്. പക്ഷേ, നമ്മുടെ നാഗരികത എവിടേക്കാണ് പോയത് എന്നത് മാത്രമല്ല, നമ്മുടെ സഞ്ചാരികൾ പോയത്, നമ്മുടെ വ്യാപാരികൾ പോയത്, നമ്മുടെ വിശ്വാസമുള്ളവർ പോയത് എന്നിവയാണെന്നും അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു.
ചൈനയിലെ ഇന്ത്യൻ അംബാസഡറായിരുന്ന നാളുകൾ അനുസ്മരിച്ചുകൊണ്ട് മന്ത്രി പറഞ്ഞു, “വർഷങ്ങളായി ഞാൻ ചൈനയിലെ അംബാസഡറാണെന്ന് നിങ്ങളിൽ ചിലർക്ക് അറിയാം. കിഴക്കൻ തീരത്ത് ചൈനയിൽ പോലും ഹിന്ദു ക്ഷേത്രങ്ങളുടെ അവശിഷ്ടങ്ങൾ ഞാൻ കണ്ടിട്ടുണ്ട്. അയോധ്യയും കൊറിയയും തമ്മിൽ വളരെ സവിശേഷമായ ബന്ധമുണ്ടെന്നും അയോധ്യയിലെ സംഭവവികാസങ്ങളുമായി സഹകരിക്കാൻ ആളുകൾ ആഗ്രഹിക്കുന്നുണ്ടെന്നും അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു.
ബഹ്റൈനിലെ ശ്രീനാഥ് ജീ ക്ഷേത്രത്തെക്കുറിച്ചും അദ്ദേഹം പരാമർശിച്ചു, “ഇതെല്ലാം നമ്മുടെ ആളുകൾ പുറത്തുപോയി സ്ഥാപിച്ചതാണ്. യുഎഇയിൽ ഞങ്ങൾ ക്ഷേത്രം പണിയുന്നു, ബഹ്റൈനിൽ ക്ഷേത്രം പണിയാൻ അനുമതി ലഭിച്ചു എന്നത് ഞങ്ങൾക്ക് അഭിമാനകരമാണ്. ഞങ്ങൾ വിയറ്റ്നാമിൽ ഒരുപാട് ജോലികൾ ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. “അതിനാൽ, ഇന്ന് നമ്മൾ എങ്ങനെയാണ് നമ്മുടെ സംസ്കാരത്തെ പുറത്തെടുക്കുക, നമ്മുടെ മൂല്യങ്ങൾ, നമ്മുടെ തത്ത്വചിന്ത, നമ്മുടെ ജീവിതരീതി എന്നിവ എടുത്ത് പുറത്തുള്ള പ്രവർത്തനങ്ങളിലൂടെ ലോകത്തിന്റെ മറ്റ് ഭാഗങ്ങളുമായി പങ്കിടുക. അത് ചെയ്യാൻ ഞങ്ങൾ വിദേശകാര്യ മന്ത്രാലയത്തിൽ വളരെ പ്രതിജ്ഞാബദ്ധരാണ്. ഇന്ത്യയിലെ ആളുകൾ പുറത്ത് ചെയ്യുന്നതിനെ ഞങ്ങൾ പിന്തുണയ്ക്കുന്നു . യുഎസിൽ 1,000-ലധികം ക്ഷേത്രങ്ങളുണ്ട്, ”അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു.